KotorArt 2025: Festival umjetnosti, misli i riječi

Međunarodni festival KotorArt, pored bogatog muzičkog programa u okviru segmenta Don Brankovi dani muzike, i ove godine donosi vanmuzičke sadržaje koji potvrđuju njegov status kao jednog od najznačajnijih umjetničkih događaja u državi i regionu. Vanmuzički segment Festivala okupiće filozofe, književnice, teoretičarke, studentkinje glume, reditelje i aktivistkinje, slaveći snagu misli, riječi i teatra.

Pjaca od filozofa, debatni program KotorArta od 2011. godine, nudi sadržaj savremene agore – žarišta ideja koje istovremeno preispituju goruće izazove današnjice i naslijeđe prošlosti. Kao mjesto susreta savremenih mislioca, aktivista, filozofa, sociologa i umjetnika, Pjaca od filozofa podstiče kritičko promišljanje, njeguje kulturu dijaloga i osnažuje društvenu koheziju, razumijevanje i toleranciju. Petnaesta po redu Pjaca od filozofa če se održati 17. i 18. jula u Kreativnom habu, s početkom u 21 čas pod nazivom Grad – pamćenje, identitet, budućnost. Ovogodišnji program inspirisan je djelom Bogdana Bogdanovića i bavi se gradom kao arhivom sjećanja i poljem društvenog aktivizma. Učesnici prvog dana Pjace od filozofa sa temom Grad kao arhiv pamćenja i promjena su Dragan Markovina, istoričar, pisac, publicista i kolumnista, Vladimir Arsenijević, pisac i predsjednik Udruženja KROKODIL i Barbara Obradović Pajić, andragog, dok je moderatorka panel diskusije Milica Nikolić, stručnjakinja iz oblasti kulture i rodne ravnopravnosti. Druga noć i tema Grad kao zajednica i aktivizam okuplja Ivu Čukić, arhitekticu, Aleksandra Radunovića, dramaturga, scenaristu, kompozitora, glumca, gitaristu i radio voditelja i Sonju Dragović, istraživačicu u Istraživačkom centru za proučavanje socijalno-ekonomskih promjena i prostornih studija pri Univerzitetskom institutu u Lisabonu sa moderatorima Aleksandrom Kapetanović i Tatjanom Rajić, arhitekticama i osnivačicama NVO Expeditio, koji će kroz otvoreni dijalog promišljati o tome kako nas grad gradi i kako mi možemo graditi gradove koji pamte, povezuju i traju. Istog dana, sa početkom u 18 časova, biće održan i okrugli sto „Perast: grad sjećanja, zajednice i transformacije“, koji otvara prostor za promišljanje o Perastu – ne samo kao o arhitektonskoj i kulturnoj dragocjenosti, već i kao o živom prostoru zajednice, pamćenja i mogućih transformacija. Okrugli sto dio je projekta „Perast: Mobilising Competences“, koji realizuju Fondacija Don Branko Sbutega, Opština Kotor i SHARE Fondacija. Inicijativa se sprovodi uz podršku UNESCO-a, kroz projekat „Kultura i kreativnost za Zapadni Balkan“ (CC4WBs), koji finansira Evropska unija s ciljem unapređenja kulturnog i kreativnog sektora i njegovog doprinosa socio-ekonomskom razvoju regiona.

Pjaca od knjige, zakazana za 5. i 6. avgust, fokusira se na književno svjedočenje i feministički antifašizam, u susret važnim godišnjicama iz novije istorije. Prvo veče pod nazivom Prisjećanja su rasuta kao krhotine stakla… i u tom kovitlacu sve se opet odvijalo ispočetka, okuplja književnicu Tanju Stupar Trifunović i književnu kritičarku Milenu Đorđijević. Sljedećeg dana, 6. avgusta tema je Moj rat je bolji od tvog rata, koja otvara dijalog sa autorkama Natašom Nelević i Mirjanom Drljević. Oba programa vodiće moderatorke istaknute u svojim oblastima – filološkinja Jasmina Bajo i filološkinja opšte književnosti i teorije književnosti, Maja Mrđenović. Kroz analizu romana Sezona berbe Magdalene Blažević, Duž oštrog noža leti ptica Tanje Stupar Trifunović, Mali roman o blatu Nataše Nelević i Niko nije zaboravljen i ničega se ne sećamo Mirjane Drljević, sagledavaće se traume, sjećanja, glasovi žena i njihova borba protiv kolektivnog zaborava i dominantnih narativa.

Predstava Ženomrzačke priče, u produkciji Fakulteta dramskih umjetnosti sa Cetinja i Centra za kulturu Tivat, biće izvedena 31. jula u 21 čas i 30 minuta u Kreativnom habu. Glumica Anđela Marunović, u režiji mentorke, prof. Dubravke Drakić, donosi monodramu inspirisanu tekstovima Patriše Hajsmit. Predstava istražuje tamnu stranu ljudske prirode kroz prizmu mizoginije i otvara prostor za dijalog o položaju žena, predrasudama i nasilju u savremenom društvu. Kompozitorka, ujedno i pijanistkinja je Marija Mitrović dok bubnjeve svira Martin Đorđević.

Predstava Čarobni brijeg, u režiji Mirka Radonjića i produkciji Dramskog studija Prazan prostor, KotorArt Don Brankovih dana muzike i Fakulteta dramskih umjetnosti sa Cetinja, nastaje kao jednogodišnji istraživački projekat koji se oslanja na teme i motive čuvenog romana Tomasa Mana i nastoji da ponudi odgovore na pitanja u vezi sa odnosom čovjeka i vremena, te pojedinca i epohe u kojoj, i koju živi. Osmišljena kao žanrovski raznorodni triptih, u svakom od svojih djelova obrađuje jedan od tematskih korpusa Manovog djela. Premijera u sklopu festivala KotorArt je svojevrsna pretpremijera koja publici daje uvid u centralni dio predstave, pod naslovom Valpurgina noć. Radi se o muzičko-scenskom djelu koje tematizuje karnevalsku prozaičnost života. Bolest i blizina smrti u ovom slučaju nemaju potencijal suočenja, već su prije misao koju pošto-poto treba odagnati, te fraza “živjeti život punim plućima” postaje svojevrsan modus vivendi. U predstavi igraju Pavle Prelević, Aleksandar Gavranić, Slaviša Grubiša, Kristijan Blečić, Jelena Laban, Bogdana Kostić i Ivan Bezmarević. Predstava će se održati 23. jula u Centru za kulturu “Nikola Đurković” u Kotoru, sa početkom u 21 čas.

KotorArt i ove godine potvrđuje da umjetnost nije samo estetski doživljaj, već i prostor društvene odgovornosti, dijaloga i otpora ludilu. Ove programe Festival realizuje sa ciljem afirmacije kritičkog mišljenja, demokratije, različitosti i borbe protiv zaborava.. – istakli su iz PR službe Festivala.

Više informacija o KotorArt festivalu:

Međunarodni festival KotorArt ističe se po umjetničkom kvalitetu i jedinstvenim koncepcijama svojih programa, a proglašen je festivalom od posebnog značaja za kulturu Crne Gore od strane Vlade Crne Gore. Pokrovitelji festivala su Ministarstvo kulture i medija i Opština Kotor. Više od dvije decenije KotorArt značajno obogaćuje našu kulturnu i turističku ponudu, a organizuje se uz veliku mrežu lokalnih, nacionalnih i međunarodnih partnera iz sfere kulture i turizma. Kvalitet programa i značaj festivala potvrđuje i pokroviteljstvo UNESCO-a, podrška Evropske unije, Fonda za Zapadni Balkan, Fondacije za otvoreno društvo, nagrada Wild Beauty Award za najbolju manifestaciju, EFFE titula koju dodjeljuje Evropska festivalska asocijacija, kao i dugogodišnja saradnja sa značajnim kompanijama i organizacijama.