Solženjicin, pogled iz XXI vijeka

U neđelju, 8. septembra na programu III književnog festivala „Ćirilicom“ od 21 čas na Trgu između crkava biće održano predavanje akademika Siniše Jelušića na temu „Solženjicin, pogled iz 21. vijeka“. Aleksandar Solženjicin, pisac, politički mislilac i disident, po sudu mnogih, jedan je od naznačajnijih ruskih i svjetskih pisaca prošlog vijeka.

Solženjicin je svoje djelo posvetio najdetaljnijem razotkrivanju totalitarne komunističke vlasti. Vječiti buntovnik, kako u svojoj rodnoj Rusiji, tako i u SAD-u đe je bio disident, Solženjicin je bio u stalnoj plemici sa mnogim ličnostima svoga doba. Prošle godine je obilježena stogodišnjica od njegovog rođenja.

Iz biografije Aleksandra Solženjicina:

Godine 1945. je, zbog pisama u kojima je indirektno kritikovao Staljina, uhapšen kao oficir sovjetske vojske u Istočnoj Pruskoj, te osuđen i zatočen u sibirskom logoru, od 1953. u progonstvu u srednjoj Aziji. Nakon rehabilitacije 1956. Bio je učitelj u Rjazanu. Dobitnik Nobelove nagrade za književnost 1970. godine, a njegova literatura je obilježena iskustvom iz sibirskih logora u kojima je proveo devet godina. Na robiju je odveden 1945. pravo s fronta, na kojem se u Otadžbinskom ratu istakao kao vrhunski oficir sovjetskih inženjerijskih jedinica. Proganjan je i kasnije, čak mu je oduzeto i državljanstvo, pa je emigrirao 1974. vrativši se u otadžbinu poslije dvije decenije. U decembru 1998. odbio je najviši državni Orden svetog apostola Andreja Prvozvanog, kojim ga je odlikovao predsednik Boris Jeljcin. Pripovjetkom „Jedan dan Ivana Denisoviča” u književnost je uveo temu Staljinovih logora, ostavši joj vjeran u najvećem dijelu opusa. Na osnovu emigrantskog iskustva u zapadnoj Evropi i u SAD ispoljio je javni prezir prema vulgarnom materijalizmu Zapada. Ostala djela: pripovjetka „Matrjonini dani”, romani „U krugu prvom”, „Odjeljenje za rak”, „Avgust Četrnaeste”, „Crveni točak”, „Rusija u provaliji”, kritička autobiografija „Borio se šut s rogatim”, drame „Gozba pobjednika”, „Zarobljenici”, „Republika Rada”, „Svjetlost koja je u tebi”, publicistička djela „Lenjin u Cirihu”, „Dva vijeka zajedno I-II”, scenariji „Tenkovi znaju istinu”, ‘Parazit’.

Nakon održanog predavanja akademika Jelušića biće dodijeljena Povelja „Sv. Stefan Štiljanović“ za 2019. godinu, koja se na festivalu Ćirilicom dodjeljuje već treću godinu zaredom. Podsjetimo se, prošlogodišnji dobitnik Povelje bio je dr Miroslav Luketić, dok je prve godine Festivala Povelja uručena bugarskoj pjesnikinji i predsjednici Slovenske akademije književnosti i umjetnosti – Elki Njagolovoj.