Protest u selu Mrduša Donja

U svojoj ingenioznoj drami ,,Hamlet u selu Mrduša Donja” Brešan opisuje grupu seljana koji su dobili od komunističke partije tzv. direktivu da ,,razviju kulturu”. Jedan od seljana predlaže da izvedu pre’stavu koju je gledao u Zagrebu. U pitanju je, kako kaže, Omlet. Učitelj seoske škole ispravlja mladog seljana objašnjavajući da je u pitanju Šekspirov ,,Hamlet” koji je vrlo težak i profesionalnim glumcima za izvođenje. Seljani, naravno, ne mare za učiteljevu sugestiju i odlučuju da ,,izvedu” Šekspira.

Slično Brešanovim seljanima koji su izvodili svog Omleta, nekoliko političkih partija pokušava da izvede građanski protest u Podgorici još od 27. septembra. Napominjem da su termini: ,,građanski protesti”, ,,intelektualci” i brojni drugi interpretirani su na isti način kao što Brešanovi junaci interpretiraju Šeksiporove likove. Tako među ,,intelektualcima” imamo propale studente koji u svojim nepismenim kolumnama pored ostalog pišu ,,federmaršal” umjesto ,,feldmaršal” (neodoljivo podsjećajući na ,,vazduplohove” iz Skupštine u Beogradu); zatim brojne ,,diplomce” tzv. privatnih fakulteta odnosno ustanova koje po svom obrazovnom programu zaostaju za mnogim srednjim školama. Nažalost, to su samo neki od pomenutih ,,intelektualaca” koji podržavaju ,,građanski protest”.

Na trenutke smo imali priliku da gledamo i doslovno ponavljanje nekih scena iz Brešanove drame a među njima je možda najistaknutija scena seoske gozbe uz pečenje praseta na ražnju ispred Skupšine.

Međutim, kao što se Brešan ne zadržava na čisto komičnom opisu ,,izvođenja” Šekspira, opisujući korumpiranost seljana koji su izvršili krađu od nekoliko miliona dinara, isto tako naši protesti posjeduju jednu paralelnu radnju iza uličnih dešavanja.

Sudeći po izvještajima Agencije za borbu protiv korupcije, korumpiranost političkih partija u Crnoj Gori je zapanjujuće transparentna. U izvještajima se navodi da, pored ostalog, nije uspostavljen registar koji sadrži sve podatke o imovini države; nijesu usvojena podzakonska akta u cilju unapređenja transparentnosti podataka o naknadama javnih funkcionera, državnih službenika i namještenika; Savjet za privatizaciju i kapitalne projekte nije utvrdio smjernice za izbor članova tenderske komisije; nije usvojen Akcioni plan za borbu protiv korupcije u oblasti uređenja prostora i izgradnje objekata. Kada imamo u vidu da političke partije ne rješavaju kardinalne probleme i da tako otvaraju vrata raznim oblicima kriminala, postaje jasno da su ,,građanski protesti” isto što i sva medijska pompa oko članstva u NATO – maska za prikrivanje stvarnih problema. Dakle, ideja građanskog protesta i čista želja mnogih građana Crne Gore da žive u uređenoj državi je bukvalno zloupotrijebljena od strane poslanika (naših ,,demokrata”) koji, prije svega, ne žele da jasno i javno predstave svoje naknade. Istu nepravdu (ne)svjesno trpe i građani koji vjeruju da njihovi ,,republikanci” pomažu našu zemlju time što novine štampaju brojne naslove o pozivu za članstvo u vojnoj korporaciji NATO.

Građani, neovisno od toga da li više povjerenja daju ,,republikancima” ili ,,demokratama”, u istom su problemu. I jedni i drugi primaju manje ili više novca u zavisnosti od toga koju masku bolje predstave u medijima. Posljedica sve ove farse je rast javnog duga koji je davno prešao u crvenu zonu.

Jedini izlaz iz ove situacije a samim tim i prvi korak za stvaranje demokratski uređene države je da mediji objave istinu umjesto reklama za političke partije. Kada bi se svakog dana na javnom servisu objavljivale kao udarne vijesti istine o stanju u zemlji: javni dug, brojne ilegalne deponije koje narušavaju zdravlje građana, izvještaji Agencije za borbu protiv korupcije kao i činjenice o masovnom partijskom zapošljavanju – građani bi se osjetili pozvanim da riješe te probleme izborom osoba koje su sposobne da ih riješe. Na taj način bismo udarili temelje za meritokratiju – vladavinu sposobnih a ne podobnih. Svi nesposobnjakovići koji zauzimaju određenu poziciju na vlasti samo zbog plave ili crvene partijske knjižice bi morali da oslobode mjesto i progutaju zavist prema boljem od sebe.

Milica Kankaraš