Drljević Sekula
U Budvi je održan dvodnevni naučni skup o Sekuli Drljeviću (21. i 22. 1.). Govorili su brojni naučni i javni radnici iz države Crne Gore: Božidar Nikolić, Šerbo Rastoder, Novak Adžić, Živko Andrijašević, Đorđe Borozan, Željko Karaula, Radovan Radonjić, Miodrag Vuković, Sreten Zeković, Marijan – Mašo Miljić, Stevo Vučinić, Sreten Perović, Čedomir Bogićević, Željko Bratulović, Branislav Radulović, Danilo Radojević, Radosav Rotković, Momir Marković i Borisav Cimeša.
Ko je Sekula Drljević?
Rođen je 1884. godine u selu Ravni, u Morači, a umro 1945. g. u Judenburgu, Austrija. Bio je pravnik, političar, publicista. Osnovnu školu završio je u Morači, gimnaziju u Sremskim Karlovcima, Pravni fakultet u Zagrebu, će je i doktorirao. Po povratku u Crnu Goru postavljen je za sekretara Ministarstva finansija. Od 1909. bio je ministar pravde i zastupnik ministarstva prosvjete i crkvenih djela u crnogorskoj vladi, a 1912 – 1913. ministar finansija i građevina. Prvi put za poslanika biran 1913. godine. U vrijeme Balkanskih i Prvog svjetskog rata zalagao se za ujedinjenje Crne Gore i Srbije. Po povratku iz zarobljeničkog logora Karlštajn đe je bio interniran godinu dana, jugoslovenska vlada ga postavlja za načelnika ministarstva pravde, jer se deklarisao kao radikal i pobornik ujedinjenja. Protiveći se centralizmu službu je napuštio u aprilu 1919. i otvorio advokatsku kancelariju u Zemunu. Poznat je bio kao odličan pravnik i izvanredan govornik. Istakao se braneći brigadira Radomira Vešovića, na montiranom sudskom procesu 1921. godine. Sekule se zalagao za federalizam i tvrdio da je jugoslovenstvo državna, a ne nacionalna misao. Na izborima 1920. godine bilo mu je onemogućeno da sa svojim pristalicama, istakne poslaničku listu. Od osnivanja Crnogorske (federalističke) stranke 1922. godine bio je njen najuticajniji član, iako formalno nije imao najviše funkcija u stranci.
U jugoslovenskoj državi prvi put je biran za poslanika 1925. godine. U skupštini se istakao kao protivnik centralizma i zagovornik prava Crne Gore. Približava se Stjepanu Radiću odnosno Seljačko-demokratskoj koaliciji, na čijoj je listi izabran za poslanika 1927. godine, čiji je formalni član bila Crnogorska stranka. Poslije Radićeve smrti postao je blizak s njegovim nasljednikom Mačekom, i poznat kao politički oponent svih režima u Kraljevini Jugoslaviji.
Po italijanskoj okupaciji Crne Gore aprila 1942. radio je na obnovi crnogorske države pod zaštitom fašističke Italije. Bio je jedan od glavnih govornika na Petrovdanskom saboru 12. 7. 1941. U oktobru te godine ga proćeruje Pircio Biroli, glavni predstavnik okupacione vlasti fašističke Italije u Crnoj Gori. Uspio je da se vrati u Zemun a od proljeća 1944 živi u Zagrebu, glavno središte ustaša Anta Pavelića, s kojim sve vrijeme rata održava bliske odnose. U julu 1944. godine u Zagrebu formira Crnogorsko državno vijeće. U završnici rata, prilikom povlačenja crnogorskih četnika prema Sloveniji, sa Pavlom Đurišićem je sklopio sporazum (22.mart 1945. u Doboju) po kojem je Đurišić priznao Crnogorsko narodno vijeće, dok su četnici pod njegovom komandom priznati za Crnogorsku narodnu vojsku, sa Drljevićem, kao vrhovnim i Đurišićem kao operativnim komandantom. Đurišić je, kršeći sporazum s Drljevićem, pokrenuo vojsku prema Sloveniji, koju su 8. aprila 1945. na Lijevča polju porazili ustaše, a od zarobljenih četnika su formirane tri brigade Crnogorske narodne vojske. Brigade su prebačene u rejon Karlovce će su stavljene pod ustašku komandu. Đurišić je sa preostalim ljudstvom ponovo prihvatio sporazum sa Drljevićem, vratio se u Staru Gradišku, đe su ga ustaše razoružale a kasnije i ubile u Jasenovcu. Četnici su kao Crnogorska vojska krenuli prema Sloveniji , povlačeći se pred nadolazećim partizanskim jedinicama. U Sloveniji su pobili većinu Drljevićevih saradnika, kao i Drljevića, u Judenburgu, u Austriji.
Sekula Drljević se bavio publicistikom. Svoje govore iz jugoslovenske skupštine objavio je u knjizi Centralizam ili federalizam (1926.). Tokom rata napisao je i objavio knjigu Balkanski sukobi 1905-1941.
Kratki URL: https://zrcalo.me/?p=1091