Bahova godišnjica
Na današnji dan, prije 265 godina, Johan Sebastijan Bah je napustio zemaljsku ravan. Crkva Sv. Tome u Lajpcigu, u kojoj je Bah služio gotovo 20 godina kao Thomaskantor (u današnjem kontekstu: muzički direktor), ni jednom riječju nije ispratila gubitak svog najvećeg muzičara. Sahranjen je čak bez table sa imenom. Tek posljednjih godina XIX vijeka su identifikovani Bahovi posmrtni ostaci i preseljeni u dostojan grob.
Neprepoznavanje istinske veličine i značaja Bahovog stvaralaštva trajalo je sve dok Feliks Mendelson nije izveo ,,Pasiju po Mateju” 1829. Do tada, Bah je priznavan od strane javnosti samo kao sjajan izvođač i improvizator. U prilog ovome govori i ,,Muzička žrtva”, zbirka koja sadrži fantaziju, fuge, sonatu i dr. djela komponovana na osnovu teme koju je (za)dao Fridrih Veliki. Do danas nije pronađen odgovor zbog čega je Bah upotrijebio izraz ”žrtva”. Ostale su pretpostavke među kojima je i ta da je pisanje djela na tuđu temu Bah doživio kao svojevrsnu muzičku žrtvu. Užasan je osjećaj za kompozitora kada njegova originalna djela, odnosno njegove teme, nailaze na neprihvatanje, dok oduševljenje izaziva tema jednog neuporedivo manjeg talenta, kao što je bio Fridrih Veliki.
vodeni kristali nakon izvođenja Bahove Arije (iz Svite br.3, BWV 1068)
U cjelokupnom muzičkom stvaralaštvu svijeta (o kom su ostali pisani tragovi), Bahovo stvaralaštvo ima isti značaj koji ima Biblija za književnost. Prokomponovati sva četiri jevanđelja i muzički kodirati različite biblijske teme u fugama, bili su previše napredni poduhvati o čemu govore brojna svjedočanstva. Među njima je i izjava konzistorija u Arnštatu (upućena 21. februara 1706.): ,,…Mi ga ukoravamo zato što je uveo mnoge čudne varijacije u koral, što je pomiješao tonalitete koji su nespojivi, zbog čega je kod pastve nastala velika pometnja. Ubuduće, ako hoće da uvede neki tonus peregrinus umoljen je da ostavi da traje, a ne da odmah, kao što mu je običaj, pređe na nešto drugo.”
Iako je misticizam glavno obilježje Bahove muzike, otpor nepodnošljivoj kontroli od strane vlasti je bitna karakterna crta njegovog stvaralaštva zbog koje je morao raditi po nekoliko poslova, istovremeno, da bi prehranio porodicu.
Milica Kankaraš
Kratki URL: https://zrcalo.me/?p=3924
Objavio